Globernance Institutuak eta Kutxa Fundazioak antolatutako “Eta orain, zer ekimenaren bosgarren saioan, gizadiak duen erronka nagusia jorratu zen: krisi klimatikoa eta ingurumen-erronka.

Fernando Valladares – CSICeko ikertzailea eta URJCko irakaslea -, María José Sanz – Basque Center for Climate Change-ko zuzendaria – Eta Antxón Olabe – Ingurumen-ekonomian aditua eta trantsizio ekologikoko eta erronka demografikoko lehendakariordearen kabineteko kidea – adituen eskutik, eta Cristina Monge politologoak moderatuta, hizlariak politika publikoen naiz ekimen pribatuek energia trantsizioan jada ematen ari diren aurrepausoak egiaztatuz hasi ziren. Antxon Olabek gogorarazi zuen gisa, Europako Itun Berdeak, Espainiako Klima Aldaketari buruzko Legearen proiektua izapidetzen hasteak, gizarte zibiletik sortzen diren ekimenek eta ingurumen-jasangarritasuneko irizpideei erantzutea eskatzen duten inbertsioen gehikuntzak erronka sentsibilitate politiko, sozial eta ekonomiko guztien zeharkako zerbait dela erakusten dute.

 Ziklo honen lehen saioan ingurumen-erronkak eztabaida publikoan eta erabakiak hartzean protagonismoa zer neurritan galduko zuen zalantzan bazegoen, badirudi zantzuak positiboak direla eta, agian – hizlarietako hainbatek adierazi zutenez -, krisi honen jatorria birus bat izan izanak gizakia ekosistemaren parte dela, naturaren parte dela, eta, beraz, gure osasuna lurraren osasunaren araberakoa dela gogorarazten lagundu du. Hala, Fernando Valladares-ek gogorarazi zuenez, ekosistemen kalitatea eta biodibertsitatearen babesa birus eta pandemietatik babesteko faktore bat direla erakusten duten txostenak eta azterlanak biderkatu egin dira, eta hori biodibertsitatea kudeatzeko politika publikoen lehentasunak markatzerakoan kontuan hartu beharrekoa da.

Eztabaidan zehar, eta sentsibilizazioaren eta politika publikoen arloan egin diren aurrerapenak egiaztatu ondoren, krisi honek agerian utzi duen eta krisi klimatikoa kudeatzeko ere balio duen beste elementu bat azpimarratu zen. Gaur egun, inoiz baino gehiago, ezinbestekoa da ezagutza zientifikorik onena izatea, eta hori bezain garrantzitsua da ezagutza hori erabakiak hartzeko prozesuetan era egituratuan barneratzea, bai eta gizarte osora iristea lortzea. Covid-19ari buruz, zer dakigun eta zer ez – María José Sanzek azpimarratu zuen bezala – badakigu, eta horrek ingurumen-erronkari ere hedatu behar diogun apaltasun-sendabidea ekarri du.

Analogiekin jarraituz, pandemia honek tamaina horretako erronkei aurre egin ahal izateko gobernu-maila guztiek, sektore pribatukoek, ezagutzaren mundukoek eta gizarte zibilak parte hartzea beharrezkoa dela agerian utzi du. Hori da, ziurrenik, eta eztabaidan parte hartu zutenen hizlarien aburuz, trantsizio ekologikoak aurrean duen erronka nagusia: eragile guztiei lekua egiteko eta daukan konplexutasun guztia kudeatzeko gai izango den gobernantza berri bat diseinatu eta aplikatzea.